s. 3936 – 7.
HERMES, (Miken uygarlığı, MÖ yaklaşık 1600-1100 yılları arasında Antik Yunanistan'da Tunç Çağı'nın son evresinde yaşanan dönem. Saray devletleri, şehir örgütlenmesi, yazı sistemi ve sanat eserleriyle Yunanistan'daki ilk gelişmiş uygarlık olan) Miken tabletlerinde biliniyordu ve doğası erken Yunan şiirlerinde tanrılar arasında veya tanrılar ve insanlar arasında akıllı bir arabulucu ya da arketipsel bir haberci olarak tanımlandı. Hermes, Miken krallarına Zeus'un asasını ve altın postlu kuzuyu, Pelopides için ölümcül bir kraliyet rehinini verdi. Antik yazarlar Peloponnesos'u Hermes kültünün geliştiği en eski ve önemli çevre olarak gösterirler, ancak yazıtlar ve anıtlar ona Yunan dünyasının her yerinde tapınıldığını gösterir. Hermes'e Homeros İlahisi onu Zeus ve perisi Maia'nın oğlu olarak tanımlar, meskenini Cyllene mağarasında bulur ve kaplumbağa kabuğundan yapılan lirin icadını ona atfeder. Hermes'in ayrıca Apollo'nun sürüsünden elli kutsal ineği çaldığı da bildirilir - hırsızlığı, ters izler oluşturmak için inekleri geriye doğru yürümeye zorlayarak gizledi. Hermes daha sonra bir ateş yakmanın bir yolunu keşfetti, ritüel olarak iki ineği kurban etti, sonra mağarasına geri döndü. Apollo, Hermes'in tüm hilelerine rağmen hırsızı keşfetti, ancak liri görünce gazabı yatıştı ve Hermes'in kurban ettiği iki inek karşılığında kabul etti. Bu ticaret, ticaretin başlangıcı olarak kabul edildi. Apollo, Hermes'e Delphi'deki üç kutsal kadının bildiği kehanet gücünü verdi ve Zeus onu her sürünün efendisi ve Hades'in tek elçisi yaptı. Aynı mit Sofokles'in Ichneutai'sinde ve Helenistik bir roman olan Vamiq ve Adhra'nın Farsça versiyonunda da görülür. Hermes'in sembolü habercinin asasıdır ve hızı çizmeleri ve şapkasındaki küçük kanatlarla sembolize edilir. Attika rahipleri Kerykes'in (kelimenin tam anlamıyla "haberciler") soyundan gelenler Hermes'tir. Hermes ayrıca çobanlar tarafından da tapılırdı; Koyun yetiştiriciliğinin tanrısı Pan, onun oğluydu. Hermes heykelleri genellikle onu bir koçla tasvir eder. Buna ek olarak, Hermes sığırlara doğurganlık verdi ve bu nedenle genellikle bir fallus veya herma adı verilen bir fallik stel (kitabeli dikili taş) olarak temsil edildi. Herkül gibi Hermes de sığırları insan dünyasına götürmek için tanrıların dünyasından çalmıştır. Hermes, koruduğu ve rehberlik ettiği gezginler tarafından ibadet edildi ve yolların yakınında taş yığınlarının yığıldığı bir kültün odak noktasıydı. Bu yığınların efsanevi kökeni, Argive inek çobanı Argos'u öldürdükten sonra tanrılar tarafından yargılanan ve Hera'nın ineğe dönüşen rahibesi Io'nun sürüden kaçmasına neden olan Hermes'in yargılanmasıydı. Hermes bu cinayet için suçlandı, ancak Argos'u öldürdüğünde Zeus'un bir emrini yerine getiriyordu ve tanrılar Hermes'i taş atarak aklamak için oy kullandı ve ilk hermaik yığını oluşturdu. Böylece Hermes, Argiphontes (Argos'un Katili) olarak adlandırıldı. Argos'un öldürülmesi, sığırların bir tanrının sürüsünden (bu durumda Hera) insan dünyasına geçişine neden olan başka bir suçtu. Aslında, Hera'nın Argos'taki ve diğer kasabalardaki tapınaklarında, kurbanlar için kullanılan kutsal inekler vardı. Hermes'in kurnazlığı ve insanlarla olan dostluğu, ona bir düzenbaz, insanlara her türlü uygarlığı veren zeki bir aşağı tanrı karakteri kazandırdı. Hermes bir servet veren olarak hürmet edildi - hermaios sıfatı kazançlı anlamına geliyordu ve isim hermaion beklenmedik bir şans parçasına atıfta bulundu. Hermes mağarası, ölüler diyarına giden bir geçitti. Odyssey'de Hermes psikopomp gibi davranır ve personeli tarafından Proci'nin ruhlarını mağaradan geçerek Helios'un kapılarına ve ölü ruhların meskeni olan asphodel çayırlarına götürür. Yeraltı alemlerinin habercisi olarak Hermes, Hades ve Persephone ile birlikte, genellikle lanet tabletlerinde veya tanımlamalarda başvurulur. Hermes bazen aşağı veya hizmetkar bir tanrı olarak kabul edildi ve kültü, özgür insanlara ve krallara da yardım etmesine rağmen, bağımlı insanları ve hatta köleleri içeriyordu. Hermes, düğünlerden önceki ritüellerde rol oynadı; Periler, Pan ve Afrodit ile birlikte gelinler tarafından tapılırdı. Samothracia'da Hermes, Kabeiroi'lardan biri ile özdeşleştirildi ve Herodot, Atina fallik hermae'sinin bir Samotrak geleneğinden türediğini iddia ediyor. Hermes, Messenia'daki Andania'nın gizemlerinde de ibadet edildi. Salmakis'in baharında Halikarnassos yakınlarında Hermes ve Afrodit'in bir pınarın perisi tarafından sevilen güzel bir çocuğun anne babası olduğu düşünülürdü; çocuk pınarın aşkını reddetmiş ama o Salmakis'in suyuna girince kız onu kucaklamış ve birlikte Hermafroditos'a dönüşmüşlerdir. Apollodorus ve birçok Yunan heykeline göre, çocuk Dionysos, onu Hera'nın gazabından koruması için Hermes'e emanet edilmiştir. Hermes, gençlerin eğitiminde giderek daha önemli hale geldi; Onun ve Herakles'in imajı(na yönelik heykeller), jimnastik salonlarında en sık bir şekilde adanmışlardı. Hermeneus, ilahi yorumcu ve bilgelik tanrısı olarak Hermes'in özelliği, Platon'un öğretisinden sonra çok gelişti. Böylece Hermes, tanrılar ve insanlar arasındaki aracı, genellikle Logos, tanrının sözü, ilahi vahiy ve hatta insanlara dil bağışlayan olarak düşünülen bir araç haline geldi. Hermes'in imajı ve mitolojisi, Etruria'da Turms olarak adlandırılan Roma ve İtalik tanrı Mercurius'a ödünç verildi. Falisci ona Titus Mercus, Campani Mirikus olarak taptı. Adı, Mercurius'un merx'in, malların, merkatörlerin (tüccarların) özellikle adandığı bir tanrı olduğunu gösterir. Bu sıfatla, Hermes normalde bir para çantası tutarken tasvir edilmiştir. Roma'daki eski Mercurius kültünün karakteri pleb idi; Circus Maximus yakınlarındaki tapınağı MÖ 495'te pleb centurion Laetorius tarafından adandı ve festivali 15 Mayıs'ta kutlandı. Mercurius'un Porta Capena yakınlarındaki kaynağında, tüccarlar ritüel olarak kendilerini ve mallarını arındırırlardı. Tarikat, ticaret hukukunun garantörü olan Mercuriles'in kardeşliğine emanet edildi, Fetialeler de savaş hukukunun olduğu gibi. MÖ ikinci ve birinci yüzyıllarda, Delos'taki İtalik tüccarlar topluluğu, altı magistriden oluşan Hermaistai sayesinde bir kült örgütledi. Mercuriales Kolejleri genellikle imparator kültüyle meşguldü. Özel bir tarikatta Hermes, Lararia'da ibadet edildi ve temsil edildi. Hermes'in onu ölüler diyarına götürürken tecavüz ettiği bir peri olan Lara'dan doğan iki Lares'in babası olduğu düşünülüyordu. Hermes ayrıca peygamber perisi Carmenta'nın sevgilisi ve onunla birlikte Evander'ın babası olarak biliniyordu. Menfaat arayan insanlar, Mercurius'un onuruna yol ayrımına taş yığınları attılar. İmparatorluk döneminde Hermes'in asası aynı zamanda barışın ve aklın sembolü haline geldi. Hermes, Yunan veya Roma tarzında yeniden tasarlanabilmeleri için imajını, adını ve mitini diğer kültürlerin bir dizi yerel tanrısına verdi. Yerel bir Hermes, Herodot tarafından Trakya krallarının taptığı tanrı olarak tanındı. Almanlar arasında, Mercurius'a (Wodan ile özdeşleşmiş) insan kurbanlarıyla tapılıyordu. Galyalılar arasında Mercurius'a geniş çapta tapılırdı ve Kilise Babaları onun onuruna insan kurban edilmesini mahkûm ederdi. Yolların ve tüccarların tanrısı olan Roma Mercurius'un kişiliği, belki de uygarlığı tanıtan topluluğun eski tanrısı Teutates figürünü de gizlemiştir. Roma İmparatorluğu'nun doğu eyaletlerinde, Keldaniler ve Stoacılar tarafından desteklenen bir güneş henoteizmi eğilimi, Hermes'e özellikle Baalbek-Heliopolis'te bulduğumuz güneş karakterini verdi. Burada Mercurius Heliopolitanus'a kendisi, Jüpiter ve Venüs'ten oluşan bir üçlüde tapılırdı; Hermes, sığırları ve bitki örtüsünü koruyan bir güneş tanrısı olarak görülüyordu. Hermes, Edessa'da Azizos adlı güneşin habercisi olan sabah yıldızı ile de özdeşleştirildi. Mithraik dinde gezegen tanrısı Mercurius, ilk inisiyatik dereceyi korudu ve güneş tanrısının habercisi olarak kabul edilen kuzgun tarafından sembolize edildi. Bu sınıfın inisiyeleri, tanrının Olympus'taki işlevine göre kutsal akşam yemeklerinde garsonluk yaptı. Mısır'da Hermes, bilgelik tanrısı ve tanrıların katibi Thot ile özdeşleştirildi. Daha sonra imparatorluk zamanlarında, Hermes'i ölüleri yeraltı dünyasına yolculukları için hazırlayan Anubis ile özdeşleştirmek için yeni bir tanrı Hermanubis yaratıldı. Hermes gibi, hem Thot hem de Hermanubis bir habercinin asasına sahiptir.
AYRICA BAKINIZ Soul, Yunan ve Helenistik Kavramlar üzerine makale. KAYNAKÇA Bettini, Maurizio.
Le orecchie di Hermes: Studi di antropologia ve klasik edebiyat. Torino, İtalya, 2000. Brown, Norman Oliver.
Hırsız Hermes: Bir Efsanenin Evrimi. Madison, Wis., 1947. Bruneau, Philippe.
Helenistik ve İmparatorluk Dönemlerinde Delos Kültleri Üzerine Araştırmalar. Paris, 1970. Burkert, Walter.
"Sacrificio-sacrilegio: Il 'aldatıcı' fondator." Studi Storic 25 (1984): 835-845. Combet-Farnoux, Bernard.
Roma Merkür: Arkaik Cumhuriyet'ten Augustus çağına kadar Roma'da Merkür'ün halk kültü ve ticari işlevi. Roma, 1980. Eitrem, Samson.
Hermes und die Toten. Oslo, 1909. Freud, Sigmund. Ateşin Edinilmesi ve Kontrolü (1932). James Strachey tarafından çevrilen Sigmund Freud'un Tam Psikolojik Eserlerinin Standart Baskısında, cilt. 22. Londra ve New York, 1961. Hägg, T.
"Hermes ve Lirin İcadı: Alışılmışın Dışında Bir Versiyon." Symbolae Osloenses 64 (1989): 36-73. Kahn, Laurence.
Hermès geçer: altın, iletişimin belirsizlikleri. Paris, 1978. Kerényi, Károly.
Hermes der Seelenführer: Das Mythologem vom männlichen Lebensursprung. Zürih, 1944. Murray Stein tarafından Hermes: Guide of Souls olarak çevrildi. Rev. ed. Woodstock, Conn., 1996. Raingeard, Pierre.
Hermes psikogogu: Hermes kültünün kökenleri üzerine bir deneme. Rennes, Fransa, 1934. Torelli, Mario.
"Locri'ye bayılırım." Locri Epizefirii'de: Atti XVI Congresso Magna Grecia. Napoli, İtalya, 1977. Vernant, Jean-Pierre.
"Hestia-Hermes: Yunanlılar Arasında Uzay ve Hareketin Dinsel İfadesi Üzerine." Yunanlılar Arasında Mit ve Düşünce: Tarihsel Psikoloji Çalışmaları, 3d ed., cilt. 1, s. 124–170. Paris, 1971. Yunanlılar Arasında Mit ve Düşünce olarak tercüme edildi (Londra ve Boston, 1983). Versnel, Hendrik S.
Yunan ve Roma dinindeki tutarsızlıklar, cilt. 1, Ter Unus: İsis, Dionysos, Hermes; Henoteizmde Üç Çalışma. Leiden ve New York, 1990. Sayfa 206-251'e bakın. ATTILIO MASTROCINQUE (2005)
Comments